با وجود اینکه طی 40سال اخیر، صنعت خودرو در مسیر توسعه سرعت قابل قبولی داشته است، برخی کارشناسان بر این باورند عدم وجود زیرساخت های خودروسازی در دیگر کشورهای خاورمیانه، فرصتی مناسب بود تا ایران بتواند به قطب خودروسازی منطقه بدل شود. در شرایط کنونی، موضوعات متعددی حول محور این صنعت مطرح است که شفافیت در هریک میتواند خودروسازان را به سودآوری قابل توجه برساند. در این بین جدای از موضوعات داخلی اعم از فرمول قیمت گذاری و کیفیت محصولات، بسیاری از کارشناسان استفاده از الگوهای بین المللی برای توسعه کارخانه ها را بسیار مهم ارزیابی میکنند.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، بررسی عملکرد شرکت های خودروسازی حاضر در بازار سرمایه را می توان در 2 دوره زمانی تشریح کرد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند این صنعت مهم کشور قبل و بعد از سال 89 دچار دگرگونی هایی شد، که مسیر حرکت آنها را دستخوش تغییرات جدی کرد. در این بین مهمترین عامل اثرگذار بر این روند، چالش تعاملات اقتصادی داخلی با همتایان بین المللی به سبب تحریم های هسته ای بود که بعد از برجام توانست به بهبود نسبی قابل توجهی بیانجامد.

آزادسازی قیمتی برای خودرویی ها

با تمام این تفاسیر، طی سال های اخیر موضوع قیمت گذاری در این صنعت از مهمترین موضوعات اثرگذار بر روند مالی این شرکت ها بوده است. طی این دوره شورای رقابت مسئولیت تعیین قیمت خودروهای مختلف را بر عهده داشت. در این زمینه به نظر میرسد بزرگترین مشکل در مسیر قیمت گذاری، ایجاد فاصله زمانی بین تغییر قیمت نهاده های تولید و تغییر قیمت محصولات است که با توجه به گردش مالی کارخانه ها، چندان اثر مطلوبی در صورت های مالی به جای نمی گذارد.

با این حال طی چند هفته اخیر، بار دیگر بحث بر سر تعیین قیمت خودرو در کشور نقل بسیاری از محافل بود. برخی کارشناسان صنعت خودرو بیان میکنند، این روزها دولت در پی آزاد سازی قیمت انواع محصولات این کارخانه ها است. این موضوع می تواند زمینه را برای گسترش رقابت بین شرکت های مختلف افزایش دهد.

در توضیح این گفته بیان میشود، در شرایط فعلی که نقدینگی افسار گسیخته هر روز به سوی قسمتی از اقتصاد هجوم می برد، می توان از طریق رفع قیمت گذاری ساختارهای صنعت خودروسازی را تقویت کرد. همچنین  از طریق افزایش تولید و کاهش هزینه بواسطه بازدهی در مقیاس میتوان توان رقابتی این شرکت ها را افزایش داد.

لزوم ایجاد رقابت بین خودروسازان

با وجود اینکه آزاد سازی قیمت خودرو در کوتاه مدت می تواند به شرکت های خودروساز کمک شایانی کند، باید توجه داشت که خودروسازان نیاز به راهبردی کلان تر دارند تا بتوانند ساختار مالی خود را بهبود بخشند.

 پیشرفت صنعت خودروی کشور وابستگی زیادی به بحث رقابت پذیری دارد، بطوریکه خودروسازان می بایست، آرام آرام خود را برای رقابت های تنگاتنگ آماده کنند.

استفاده از ابزارهای کمکی همچون نظام تعرفه در کوتاه مدت می تواند ابزاری برای گسترش  وسعت این صنعت در کشور باشد. در بسیاری از کشورهای پیشرفته استفاده از تعرفه پلکانی مهمترین ابزار برای چابک سازی صنعت خودرو محسوب می شود که در ایران نیز در سال 89 مجلس طرحی برای کاهش تعرفه واردات دستور کار خود را قرار داد که بواسطه حلقه های مفقوده نتوانست سرانجام مشخصی داشته باشد.

از سوی دیگر برند سازی (ایجاد پلتفرم) یا ادغام در زنجیره جهانی تولید نیز از مواردی است که میتواند راهگشای معضلات خودروسازان باشد. مطالغات جهانی نشان میدهد برند سازی برای هر محصول نیازمند صنعت پیشرفته و انجام تحقیق و توسعه فراوان است. به عنوان مثال،  تولید خودروی سمند در شرکت ایران خودرو اولین قدم برای ساخت یک پلتفرم بود.

راهبرد دوم (ادغام در زنجیره جهانی تولید)، بر پایه ارزآوری است. این استراتژی نیز کمک و همراهی مسئولان کشور را می طلبد. بعد از دستیابی به توافق هسته ای (برجام)،  خودروسازان داخلی تلاش زیادی برای ادغام در زنجیره جهانی انجام دادند، اما فقط شرکای قبلی ایران همچون پژو با شرکت ( سایپا – سیتروئن ) و رنو (راه اندازی خط تولید کوئیک) با سایپا به توافق رسیدند.

دیگر کشورها چکار می کنند؟

تحلیلگران ارشد شرکت های خودرویی براین باورند در حال حاضر الگوی مطلوب برای خودروسازی ، مدل اقتصادی کشورهای ترکیه و برزیل است که می‌تواند زمینه پیوند خودروسازان داخلی به بازار جهانی را ایجاد کند؛ زیرا این دو کشور تنها هدف خود را ورود به زنجیره خودروسازی جهان و کسب درآمد در نظر گرفتند و برهمین اساس امروز نقش قابل‌توجهی در تولید جهانی خودرو دارند.

ترکیه در ارتباط با خودروسازان معتبر جهانی ضمن توسعه صنعت خودرو (تجاری) و قطعه‌سازی خود توانسته سهم قابل‌توجهی از بازار اروپا را از آن خود کند و از این طریق نزدیک به 25 میلیارد دلار درآمد کسب کند

به نظر می رسد مهم‌ترین مشکل صنعت خودروی ایران عدم وجود راهبرد تک خطی (راهبردی واحد) است. حال آنکه بسیاری از خودروسازان معتبر جهانی و حتی خودروسازانی چون ترکیه و برزیل راهبرد تک خطی خود را مشخص کرده اند.

در این میان، برخی دیگر معتقدند که خودروسازان ایرانی براساس تجربه چین می‌توانند ضمن ائتلاف‌ با خودروسازان خارجی به‌صورت مرحله‌ای پیشرفت کنند. راهبرد کلی تر می تواند در مرحله اول ورود به زنجیره ارزش جهانی خودرو در کشور باشد تا بتوانیم در مراحل بعد، برند سازی ملی و تولید پلت‌فرم جدید را در دستور کار قرار دهیم.

کد خبر: 99186 تاریخ: 97/06/18 منبع: سنا