بازار فلزات پایه، روزهایی رویایی را پشت‌سر می‌گذارد. در چند هفته‌ای که سپری شد نرخ سنگ‌آهن به 80 دلار در تن رسید و این ماده اولیه فولادسازی از ابتدای امسال میلادی در دی 1395 تا به حال 50درصد افزایش نرخ را تجربه کرد، زغال‌سنگ صادراتی استرالیا نیز برای نخستین‌بار پس از حدود سه‌ماه از 200 دلار در هر تن فراتر رفت. نیکل و روی نیز افزایش نرخ داشتند. در کنار این‌ها مس نیز در جایگاه فلزی که طیف گسترده‌ای از کاربردها را در صنایع گوناگون جهان دارد، در بورس فلزات لندن به بالاترین نرخ خود در یک‌سال گذشته رسید و با نرخ بیش از 6600 دلار در هر تن معامله شد. کاهش عرضه و رشد اقتصاد جهانی، مهم‌ترین عواملی است که منجر به این افزایش نرخ در بازار جهانی مس شده است.
این روند رو‌به‌رشد نرخ فلزات پایه از سال گذشته تاکنون آغاز شده و پیش از این سایه‌ای از رکود بر این صنعت حاکم بود که تمام جهان از جمله بخش مس ایران از آن متاثر شده بود؛ آنچه بیش از همه در ایران بازار مس را از رکود سال‌های اخیر متاثر کرده بود، افت نرخ مس در شش‌سال گذشته بود که در جریان آن بهای این کامودیتی در بازار جهانی از 5 تا 6هزار دلار در هر تن به 4هزار دلار افت کرد. این سقوط بهای مس در بازار جهانی، وضعیت این فلز سرخ را در ایران به‌شدت تحت تأثیر قرار داد و باعث شد علاوه بر تحریم‌ها، فشار مضاعفی بر شرکت مس ایران وارد شود. این امر سبب توقف یا کندی طرح‌های توسعه‌ای این شرکت شد. «احمد مرادعلیزاده» مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران نیز چندی پیش، در تأیید این شرایط رکودی گفت: «در سال 1392 بدهی شرکت ملی صنایع مس ایران 900 میلیارد تومان بود. صندوق این صنعت خالی بود و آخرین دور تحریم‌ها که در تیر 1392 (ژوئیه 2013) اعمال شد، هر نوع خریدوفروش مس را ممنوع کرد. در این شرایط، رکود جهانی نیز نرخ فلزات و سایر کامودیتی‌ها را به پایین‌ترین حد خود رساند.» وی در ادامه افزود: «به‌دلیل مشکلات زیادی که پیش روی صنعت مس وجود داشت، برای جلوگیری از توقف تولید، مجبور به افزایش بدهی‌ها با استقراض دوباره از بانک‌ها شدیم. بنابراین، مجموع بدهی‌های شرکت به 2200 میلیارد تومان رسید. با این پول در سال‌های 1393 و 1394 واحدهای تغلیظ جدید را راه‌اندازی کردیم و تولید را به 285هزار تن رساندیم.»
حال خوب بازار داخلی
در همین‌باره، «حسین ثقفی» مدیر طرح‌های توسعه مس منطقه آذربایجان نیز یادآور چنین افتی در بازار مس شد و گفت: «این افت نرخ که برآمده از رکود جهانی بود، علاوه بر بازار ایران بازار جهان را نیز متأثر کرد و باعث شد شرکت‌های جهان در مقیاس‌های گوناگون در روند پروژه‌های خود تغییراتی اعمال کنند.»
ثقفی در ادامه توضیح داد: «شرکت ملی صنایع مس ایران در این سال‌ها فعالیت خود را در مسیر توسعه ادامه داد. در واقع، آثار برآمده از افت نرخ مس به 4هزار دلار به‌تدریج تعدیل شد، اما سایه‌ای از رکود تا شش‌ماه پیش بر شرکت‌های مس جهان ازجمله شرکت صنایع مس ایران حاکم بود، ولی این شرکت در تمام این مدت در راستای طرح‌های توسعه‌ای خود پروژه‌هایی را که نیمه‌تمام یا از نظر اقتصادی به‌صرفه بودند، به انجام رساند. در نتیجه، روند توسعه شرکت ملی مس در این سال‌ها متوقف نشد و پروژه‌هایی که از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر بودند عملیاتی شد.»
ثقفی در پایان گفت‌وگو و در برآورد خود از اوضاع کنونی بازار افزود: «برآورد من از شرایط کنونی که بازار مس جهان و ایران در آن پیش می‌رود، مثبت است. شرکت ملی صنایع مس ایران نیز در مقام متولی تامین مس مصرفی کشور و صنایع پایین‌دستی در تلاش بوده که نه‌تنها همیشه بازار داخل را تامین کند، بلکه مازاد بر نیاز داخل نیز تولید داشته باشد، در نتیجه در سال‌های بحران نیز رسالت خود را به انجام رسانده است.
سال‌های بحران
ازجمله طرح‌های توسعه‌ای که شرکت ملی صنایع مس ایران در این سال‌ها اقدام به پیشبرد آن‌ها کرد، ادامه پیاده‌سازی سیستم ERP در مس سرچشمه بود که از سال‌ها پیش در این شرکت آغاز شده بود و مربوط به سیستم داخلی گردش داده‌هاست. این طرح همچنان در حال به‌روزرسانی است. طرح دیگر، افزایش ظرفیت ذوب خاتون‌آباد است که در سال 1393 به بهره‌برداری رسید. از ایجاد ظرفیت پالایشگاه خاتون‌آباد نیز در همان سال بهره‌برداری شد. توسعه تغلیظ سونگون نیز در این سال‌ها راه‌اندازی و در سال 1393 بهره‌برداری شد. توسعه ذوب سرچشمه، دیگر پروژه شرکت ملی صنایع مس ایران است که به گفته ثقفی اکنون نزدیک به بهره‌برداری است. طرح جامع آب و طرح جامع برق نیز دو نمونه از طرح‌های شرکت ملی صنایع مس هستند که شامل پروژه‌های زیادی در مناطق کرمان و آذربایجان می‌شوند. از هر دوی این طرح‌ها در سال‌های یادشده بهره‌برداری شده است. این طرح‌ها از طرح‌های زیربنایی شرکت مس هستند. در همین زمینه و در ادامه طرح‌های توسعه‌ای شرکت ملی صنایع مس در سال‌های بحران، می‌توان به فاز دو طرح توسعه تغلیظ سرچشمه اشاره کرد که در سال 1393 به بهره‌برداری رسید. طرح نیروگاه نیز در سال 1394 بهره‌برداری شد و اکنون نیز در جریان است. طرح تجهیز معدن و احداث کارخانه درآلو در کرمان در امسال کلید خورده ولی هنوز به بهره‌برداری نرسیده است. از طرح‌های تغلیظ معدن و احداث تغلیظ چهل‌کوره زاهدان در همین سال‌ها بهره‌داری شده و کارخانه لیچینگ سونگون هم در مرحله انتخاب پیمانکار برای شروع به کار است.
سیر صعودی مس
قیمت مس در 11 شهریور سال گذشته (اول سپتامبر) در هر تن 4500 دلار بود که این رقم در یک سیر افزایشی در 15 اوت (24 مرداد) امسال به 6600 دلار رسید. چنین رونقی شرکت‌های معدنی استخراج‌کننده مس جهان را به تکاپو انداخته و در نتیجه آن شرکت‌های برجسته‌ای مانند «بی‌اچ‌پی‌بیلتون» و «ریوتینتو» به‌دنبال توسعه محصول مس خود هستند. شرکت استرالیایی «اُزِدمینرالز» نیز از بازگشایی یک معدن مس جدید خبر داده و شرکت شیلیایی «آنتوفاگاستا» از رشد ارزش سود سهام و افزایش 88درصدی درآمد خود می‌گوید. در نهایت، این اخبار حکایت از این واقعیت دارد که مس نیز در کنار سایر فلزات پایه، روزهای پررونقی را سپری می‌کند.
کد خبر: 96896 تاریخ: 96/06/14 منبع: تی‌نیوز